STRUKTURA MSZY ŚWIĘTEJ

(informacje zaawansowane)

Michał Chodkowski

parafia pw. Dobrego Pasterza

Lublin-Czechów

www.lublin.scj.pl

v.01.2016

CZYM JEST

LITURGIA?

Jest pojęciem tak szerokim i złożonym,

że trudno ją krótko zdefiniować!

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|WSTĘP

gr. leiturgia (leitos - wspólny, ergon - służba, czyn)

• ogół obrzędów

i ceremonii

kościelnych

(kultoficjalny)

• towszelkipubliczny

kultczłowieka,jaki

oddawanyjest

Bogu

Ogólna struktura

MSZY ŚWIĘTEJ

I. Obrzędy wstępne

II. Liturgia Słowa

III. Liturgia Eucharystyczna

IV.Obrzędy zakończenia

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|WSTĘP

obrzędy

wstępne

LITURGIA

SŁOWA

LITURGIA

EUCHARYSTYCZNA

obrzędy

zakończenia

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|WSTĘP

Dynamika

MSZY ŚWIĘTEJ

Ogólna struktura

MSZY ŚWIĘTEJ

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|WSTĘP

I. Obrzędy wstępne

II. Liturgia Słowa

III. Liturgia Eucharystyczna:

ØPrzygotowanie darów

ØModlitwa eucharystyczna

ØObrzędy komunii

IV.Obrzędy zakończenia

OBRZĘDY

WSTĘPNE

(zjednoczenie i przygotowanie uczestników)

OBRZĘDY

WSTĘPNE

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY WSTĘPNE → struktura

wejście

pozdrowienie ołtarza

pozdrowienie ludu

słowo wprowadzenia

akt pokutny

wezwania Panie, zmiłuj się (Kyrie eleison)

hymn Chwała na wysokości... (Gloria)

kolekta

WEJŚCIE

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY WSTĘPNE → wejście

procesja do ołtarza

wtrakcie:

śpiew pieśni

lub

antyfona na wejście

(podana w formularzu w Mszale)

Pozdrowienie

OŁTARZA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY WSTĘPNE → pozdrowienie ołtarza

po przyjściu do

prezbiterium kapłan,

diakon i usługujący

oddają cześć ołtarzowi

przez głęboki ukłon

na znak czci kapłan oraz

diakon całują ołtarz

Formy oddania

czci ołtarzowi:

1. POKŁON

2. UCAŁOWANIE

3. OKADZENIE

Pozdrowienie

WIERNYCH

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY WSTĘPNE → pozdrowienie wiernych

Od miejsca przewodniczenia:

znakkrzyża

kapłanzwróconydoludu

rozkładaręceipozdrawiago:

§ „Pan z wami”

§ „Miłość Boga Ojca, łaska naszego Pana

Jezusa Chrystusa i dar jedności

w Duchu Świętym niech będą z wami

wszystkimi”

§ „Łaska i pokój od Boga, naszego Ojca

i od Pana Jezusa Chrystusa niech będą

z wami”

(OWMR 50)

Słowo

WPROWADZENIA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY WSTĘPNE → słowo wprowadzenia

Po pozdrowieniu ludu kapłan,

diakon lub świecka osoba

usługująca może w bardzo

krótkich słowach wprowadzić

wiernych w treść Mszy

świętej danego dnia.

(OWMR 50)

Akt

POKUTNY

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY WSTĘPNE → akt pokutny

„Spowiadamsię...”(Confiteor)

formadialogowana

formatropiczna(tropy)

aspersja–pokropieniewodąświęconą

Wniedziele,zwłaszczawOkresieWielkanocnym,zamiast

zwykłegoaktupokutymożesięodbyćbłogosławieństwo

wodyipokropienieniąwiernychnapamiątkęchrztu.

Wniektórychokolicznościachaktpokutyzastępowanyjestprzezinneobrzędy

– np.posypanie głów popiołem w środę popielcową. Akt pokuty pomija się

także,gdynaMszyudzielanyjestsakramentchrztulubmałżeństwa.

Należy pamiętać, że akt pokuty gładzi tylko grzechy lekkie.

gatunek pieśni liturgicznej

Akt

POKUTNY

- formy

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY WSTĘPNE → akt pokutny

Forma

DIALOGOWANA:

Zmiłujsięnadnami,Panie.

W. BozgrzeszyliśmyprzeciwTobie.

Okażnam,Panie,miłosierdzieswoje.

W. Idajnamswojezbawienie.

Niech się zmiłuje nad nami Bóg

wszechmogący*iodpuściwszynamgrzechy,

*doprowadzinasdożyciawiecznego.

W.Amen.

Forma

TROPICZNA:

Panie,któryzostałeśposłany,aby

uzdrowićskruszonychwsercu,zmiłuj

sięnadnami.

W.Zmiłujsięnadnami.

Chryste,któryprzyszedłeśwzywać

grzeszników,zmiłujsięnadnami.

W.Zmiłujsięnadnami.

Panie,którysiedziszpoprawicyOjca,

abysięwstawiaćzaTwoimludem,

zmiłujsięnadnami.

W.Zmiłujsięnadnami.

Niech się zmiłuje nad namiBóg wszechmogący * iodpuściwszy nam

grzechy,*doprowadzinasdożyciawiecznego.W.Amen.

Wezwania

PANIE, ZMIŁUJ SIĘ

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY WSTĘPNE → wezwania

Poakciepokuty

rozpoczynasięzawsze

aklamacjaKyrie eleison,

chyba że występowała

już w akcie pokuty.

Forma

TROPICZNA:

Panie,któryzostałeśposłany,aby

uzdrowićskruszonychwsercu,zmiłuj

sięnadnami.

W.Zmiłujsięnadnami.

Chryste,któryprzyszedłeśwzywać

grzeszników,zmiłujsięnadnami.

W.Zmiłujsięnadnami.

Panie,którysiedziszpoprawicyOjca,

abysięwstawiaćzaTwoimludem,

zmiłujsięnadnami.

W.Zmiłujsięnadnami.

Niech się zmiłuje nad namiBóg wszechmogący * iodpuściwszy nam

grzechy,*doprowadzinasdożyciawiecznego.W.Amen.

Hymn

CHWAŁA NA WYSOKOŚCI

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY WSTĘPNE → hymn

Hymn śpiewa lub odmawia się:

wniedziele

(zwyjątkiemAdwentu*iWielkiegoPostu)

wuroczystościiświęta

podczasobchodówmającychbardziejuroczysty

charakter

*WniedzielęGaudeteużywasięhymnu.

Hymn

CHWAŁA NA WYSOKOŚCI

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY WSTĘPNE → hymn

W trakcie Gloria za każdym razem gdy

wymawiamy imię Jezusa (… Jezu Chryste)

wykonujemy skłon głowy!

90.Skłongłowywykonują:

a. Wszyscy,gdywymawiająimionatrzechOsóbBoskich

oraz imię Jezusa i Maryi (…) oraz gdy przyjmują

błogosławieństwo.

OWMR 90a

por. OWMR 275a

KOLEKTA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY WSTĘPNE → kolekta

jestpierwsząmodlitwą

kapłana,jako

przewodniczącego

ludprzyłączającsiędo

modlitwyprzezzakończenie

Amenuznajejąteżzaswoją

kończyobrzędywstępne

We Mszy Świętej tylko ta

oracja nazywana jest kolektą!

LITURGIA

SŁOWA

LITURGIA

SŁOWA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → wstęp

Bógprzemawiadoswegoludu

objawiamutajemnicęodkupieniaizbawienia

podajemupokarmduchowy

samChrystuspoprzezSłowoobecnyjestpośródwiernych

ludprzyswajasobietoBożesłowoprzezśpiewiodpowiedzi

łączysięznimściśleprzezwyznaniewiary

 posilony nim w modlitwie powszechnej zanosi prośby

wpotrzebachcałegoKościołaiozbawieniecałegoświata

(OWMR33)

LITURGIA

SŁOWA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → struktura

I czytanie

psalm responsoryjny (międzylekcyjny)

II czytanie

sekwencja

aklamacja przed Ewangelią

Ewangelia

homilia/kazanie

wyznanie wiary (Credo)

modlitwa powszechna

Liturgia

SŁOWA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → struktura

I czytanie

psalm responsoryjny (międzylekcyjny)

IIczytanie

sekwencja

aklamacja przed Ewangelią

Ewangelia

homilia/kazanie

wyznaniewiary(Credo)

modlitwa powszechna

Liturgia

SŁOWA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → struktura

I czytanie

psalm responsoryjny

aklamacja przed Ewangelią

Ewangelia

modlitwa powszechna

Czytania

BIBLIJNE

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → czytania biblijne

We wszystkie niedziele i uroczystości

podczas Mszy Świętej są trzy czytania:

pierwszezwyklejestzeStarego

Testamentu

drugiezlistówApostolskich

lubApokalipsy

trzeciezEwangelii

Na dni powszednie przewidziane są

dwa czytania:

pierwszezeStarego

lubNowegoTestamentu

drugiezEwangelii

Śpiew:

PSALM RESPONSORYJNY

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → psalm responsoryjny

psalm responsoryjny składa się

z psalmu przeplatanego refrenem

tekst pierwszego czytania biblijnego

i psalm po nim następujący tworzą

jedną całość treściową

w lekcjonarzu każde pierwsze

czytanie mszalne ma swój psalm

responsoryjny, będący modlitwą

refleksyjną nad przeczytanym

tekstem

Gdy psalmu się nie śpiewa,

wtedy należy go wyrecytować!

Śpiew:

SEKWENCJA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → sekwencja

ŚpiewanaprzedAlleluja,ponieważwraz

znimjestwprowadzeniemdoEwangelii.

Obecnieobowiązujątylkodwiesekwencje:

„Victimaepaschalilaudes”(Niech w święto radosne)

„VeniSancteSpiritus”(Przybądź, Duchu Święty)

Śpiew:

SEKWENCJA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → sekwencja

Sekwencja Wielkanocna

(naNiedzielęZmartwychwstaniaPańskiego,dozwolonatakżeprzezoktawę)

Przybądź,DuchuŚwięty,

Spuśćzniebiosówwzięty

ŚwiatłaTwegostrumień.

Przyjdź,ojczeubogich,

Dawcodarówmnogich,

Przyjdź,światłościsumień!

Onajmilszyzgości,

Słodkasercradości

Słodkieorzeźwienie.

WpracyTyśochłodą,

Wskwarzeżywąwodą,

Wpłaczuutulenie.

Światłościnajświętsza!

Sercwierzącychwnętrza

Poddajswejpotędze!

BezTwojegotchnienia

Cóżjestwśródstworzenia?

Jenocierńinędze!

Obmyj,conieświęte,

Oschłymwlejzachętę,

Uleczsercaranę!

Nagnij,cojestharde.

Rozgrzejsercatwarde,

Prowadźzabłąkane.

DajTwoimwierzącym,

WTobieufającym

Siedmiorakiedary!

Dajzasługęmęstwa,

Dajwienieczwycięstwa,

Dajszczęściebezmiary.

NiechwświętoradosnePaschalnejOfiary

Składająjejwierniuwielbieńswychdary.

OdkupiłsweowceBaranekbezskazy,

PojednałnaszOjcemizmyłgrzechówzmazy.

Śmierćzwarłasięzżyciemiwboju,odziwy,

ChoćpoległWódzżycia,królujedziśżywy.

Maryjo,typowiedz,cośwdrodzewidziała?

JamZmartwychwstałegoblaskchwałyujrzała.

ŻywegojużPanawidziałam,gróbpusty,

Iświadkówanielskich,iodzież,ichusty.

ZmartwychwstałjużChrystus,Panmójinadzieja,

AmiejscemspotkaniabędzieGalilea.

Wiemy,żeśzmartwychwstał,żetencudprawdziwy,

OKróluZwycięzco,bądźnammiłościwy.

sekwencja do Ducha Świętego

(naNiedzielęZesłaniaDuchaŚwiętego)

Śpiew:

AKLAMACJA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → aklamacja przed Ewangelią

przed Ewangelią śpiewa się

werset wprowadzający

w jej treść

przez aklamację Alleluja

zgromadzenie przyjmuje

i pozdrawia Pana mającego

doń przemawiać

w Wielkim Poście Alleluja zastępuje:

ØChwała Tobie, słowo Boże

ØChwała Tobie, Królu wieków

Ciekawostka: jeżeliwypadatylkojednoczytanie,możnaopuścićwersetprzedEwangelią.

EWANGELIA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → Ewangelia

szczytowy punkt Liturgii Słowa

(dawniejMszyKatechumenów)

kapłanlubdiakonrozpoczyna

czytanieEwangeliiodznakukrzyża

kreślonegonaksiędzeinasobie

poczytaniuEwangeliikapłanlub

diakonmówiszeptem:„Niechsłowa

Ewangeliizgładząnaszegrzechy”

EWANGELIA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → Ewangelia

EWANGELISTARZ

(łac.evangelistarium)

zbiór wybranych ustępów (perykop)

zczterechEwangelii, odczytywanych

lubodśpiewywanychwczasieLiturgii

Słowa

EWANGELIARZ

(łac.evangeliarium)

księga, która zawiera pełny tekst

czterechEwangelii

Ks.BogusławNadolskiTChr,Ewangeliarz - więcej niż księga święta. Szacunek wobec księgi Ewangelii,Pallottinum,Poznań2000.

Na marginesie…

KAZANIE ≠ HOMILIA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → kazanie / homilia

HOMILIA-jejprzykładdałsamChrystus,którywdrodzedo

Emaus wyjaśniał uczniom pisma. Związana jest ściśle

z czytaniami, które zostały wcześniej odczytane. Dla

lepszego zrozumienia i przyjęcia Słowa Bożego kapłan

wyjaśnia znaczenie usłyszanych przed chwilą słów,

tłumaczyokolicznościiwydarzenia,pokazujejewnowym

świetlelubprzenosidowspółczesnejrzeczywistości.

KAZANIE-niemusiściślełączyćsięzLiturgiąSłowa,jednak

powinnooprzećsięnajakimśfragmenciePismaŚwiętego.

Skupia się bardziej na jakimś konkretnym temacie,

problemiezżycia(np.kazaniapasyjne,naukistanowe).

CEL: abySłowoBożedotarłowsposób

zrozumiałydojaknajwiększejliczbyludzi.

Wyznanie

WIARY

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → wyznanie wiary

Odmawia się w niedziele iuroczystości; można

takżezokazjiszczególnieuroczystychcelebracji.

W trakcie Credo na słowa: I za sprawą Ducha

Świętego przyjął ciało z Maryi Dziewicy i stał

się człowiekiem wykonujemy skłon ciała!

90.Skłonciała,czyligłębokiukłonwykonują:

a. wszyscy(…)wczasieodmawianiaCredonasłowa:I za

sprawą Ducha Świętego przyjął ciało z Maryi Dziewicy

i stał się człowiekiem.

OWMR 90a

Modlitwa

POWSZECHNA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA SŁOWA → modlitwa powszechna

zwięzła modlitwa BŁAGALNA

powinna zawierać 4-6 wezwań

prośbywnastępującejkolejności:

1.wpotrzebachKościoła

2.zarządzącychpaństwamiiozbawienie

całegoświata

3.zadoświadczonychróżnymitrudnościami

4.zawspólnotęmiejscową

wstępizakończenienależydo

celebransa

kończyLiturgięSłowa

*Zgodniezustaleniami177.KonferencjiPlenarnejEpiskopatuPolski10-11.12.1980nrVIII.

LITURGIA

EUCHARYSTYCZNA

LITURGIA

EUCHARYSTYCZNA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → wprowadzenie

wywodzisięzWieczernika

wspominamyustanowienie

ofiaryiucztypaschalnej

osiągaswójszczytpodczas

Modlitwyeucharystycznej

układliturgiijestrozwinięciem

obrzędowymgestówisłów

ChrystusazOstatniejWieczerzy

dawniejzwanaMsząwiernych

LITURGIA

EUCHARYSTYCZNA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → wprowadzenie

I. Obrzędy wstępne

II. Liturgia Słowa

III. Liturgia Eucharystyczna:

ØPrzygotowanie darów

ØModlitwa eucharystyczna

ØObrzędy komunii

IV.Obrzędy zakończenia

LITURGIA

EUCHARYSTYCZNA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → wprowadzenie

I. Obrzędy wstępne

II. Liturgia Słowa

III. Liturgia Eucharystyczna:

ØPrzygotowanie darów

ØModlitwa eucharystyczna

ØObrzędy komunii

IV.Obrzędy zakończenia

Przygotowanie

DARÓW

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → przygotowanie darów

przygotowanie ołtarza

procesja z darami

złożenie i ofiarowanie

darów

okadzenie darów

lavabo (obmycie rąk)

modlitwa nad darami

*nieobowiązkowe;podczasuroczystychMszyświętych.

Przygotowanie

OŁTARZA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → przygotowanie darów

przyniesienie i rozłożenie kielicha

umieszczenie Mszału i mikrofonu

Procesja z

DARAMI

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → przygotowanie darów

w trakcie przygotowania

ołtarza przez służbę liturgiczną

celebrans odbiera dary od ludu

jeżeli lud nie przynosi darów,

chleb i wino wynoszone są na

ołtarz razem z kielichem przez

ministranta:

(procesja z darami → przygotowanie ołtarza)

Złożenie i ofiarowanie

DARÓW

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → przygotowanie darów

złożenie darów na ołtarzu

ofiarowanie chleba

Błogosławionyjesteś,PanieBożewszechświata,bodziękiTwojej

hojnościotrzymaliśmychleb,któryjestowocemziemiipracyrąk

ludzkich;Tobiegoprzynosimy,abystałsiędlanaschlebemżycia.

zmieszanie wody z winem

Przeztomisteriumwodyiwinadajnam,Boże,udziałwbóstwie

Chrystusa,któryprzyjąłnaszeczłowieczeństwo.

ofiarowanie wina

Błogosławionyjesteś,PanieBożewszechświata,bodziękiTwojej

hojnościotrzymaliśmywino,którejestowocemwinnegokrzewu

ipracyrąkludzkich;Tobiejeprzynosimy,abystałosiędlanas

napojemduchowym.

modlitwa

Przyjmijnas,Panie,stojącychprzedTobąwduchupokoryizsercem

skruszonym;niechnaszaofiarataksiędzisiajdokonaprzedTobą,

PanieBoże,abysięTobiepodobała.

Okadzenie

DARÓW

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → przygotowanie darów

LAVABO

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → przygotowanie darów

gest symbolizujący

obmycie wewnętrzne

z ludzkich nieprawości

przed składaniem Ofiary

wywodzi się z

konieczności obmycia rąk

przez kapłana po

przyjmowaniu darów,

jakie składano na

początku chrześcijaństwa:

owoce, mięso itd.

Modlitwa nad

DARAMI

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → przygotowanie darów

zaczyna się wezwaniem:

Módlcie się, aby moją i waszą

ofiarę przyjął Bóg, Ojciec

Wszechmogący

dalej następuje modlitwa

celebransa wzięta z

formularza danej Mszy Świętej

kończy przygotowanie darów

i przygotowuje zgromadzenie

do Modlitwy eucharystycznej

dlaczego np. nie „naszą”?

LITURGIA

EUCHARYSTYCZNA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → modlitwa eucharystyczna

I. Obrzędy wstępne

II. Liturgia Słowa

III. Liturgia Eucharystyczna:

ØPrzygotowanie darów

ØModlitwa eucharystyczna

ØObrzędy komunii

IV.Obrzędy zakończenia

punkt kulminacyjny

Liturgii Eucharystycznej

Modlitwa

EUCHARYSTYCZNA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → modlitwa eucharystyczna

prefacja

aklamacja Święty (Sanctus)

epikleza

opowiadanie o ustanowieniu

Eucharystii i konsekracja

anamneza

modlitwy:

ofiarnicza i wstawiennicza

doksologia końcowa

PREFACJA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → modlitwa eucharystyczna

Modlitwę eucharystyczną

rozpoczyna dialog przed prefacją:

"Pan z wami” -"I z duchem twoim"

"W górę serca” -"Wznosimy je do Pana"

"Dzięki składajmy Panu Bogu naszemu"

-"Godne to i sprawiedliwe"

podkreśla on, że Modlitwa

eucharystyczna nie należy

wyłącznie do celebransa, lecz do

całego zgromadzenia liturgicznego

w prefacji kapłan w imieniu całego

ludu świętego wysławia Boga Ojca

i dziękuje Mu za dzieło zbawienia

Aklamacja

ŚWIĘTY

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → modlitwa eucharystyczna

aklamacja Święty (Sanctus)

przejście (Postsanctus):

PrzejścieodśpiewuŚwiętydoepiklezykonsekracyjnej.Jego

formazależyodużytejmodlitwyeucharystycznej;wIIME:

Zaprawdę, święty jesteś, Boże, źródło wszelkiej świętości

wspomnienie tajemnicy dnia:

Zachodziwniedzieleiinneprzewidzianeobchody.Odmawiasię

jemiędzyPostsanctus,aepiklezą.WniedzielęwIIME

wspomnienietobrzminastępująco:Dlatego stajemy przed

Tobą i zjednoczeni z całym Kościołem uroczyście obchodzimy

pierwszy dzień tygodnia, w którym Jezus Chrystus

zmartwychwstał

i zesłał na Apostołów Ducha Świętego

EPIKLEZA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → modlitwa eucharystyczna

prośba skierowana do Boga

Ojca, aby mocą Ducha

Świętego przemienił dary

chleba i wina w Ciało i Krew

Jezusa Chrystusa

w II ME: Uświęć te dary mocą Twojego

Ducha, aby stały się dla nas Ciałem

i Krwią naszego Pana Jezusa Chrystusa

epiklezękapłanodmawia

zwyciągniętymirękaminad

darami,przysłowachCiałem

i Krwią czyninadnimiznak

krzyża

OPOWIADANIE O

USTANOWIENIU

KONSEKRACJA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → modlitwa eucharystyczna

zachodzi transsubstancjacja – przeistoczenie

(rzeczywista przemiana substancji: chleba i wina w ciało i krew Jezusa Chrystusa)

Kapłan, poprzez słowa i czynności Chrystusa dokonuje ofiary

ustanowionej podczas Ostatniej Wieczerzy.

Bierzcie i jedzcie z tego wszyscy:

to jest bowiem ciało moje,

które za was będzie wydane.

Bierzcie i pijcie z niego wszyscy:

to jest bowiem kielich krwi mojej

nowego i wiecznego przymierza,

która za was i za wielu będzie wylana

na odpuszczenie grzechów.

To czyńcie na moją pamiątkę.

ANAMNEZA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → modlitwa eucharystyczna

aklamacja po przeistoczeniu:

Jestwyznaniemwiarywobecność

ChrystusawEucharystii.

anamneza (pamiątka):

WypełniającpolecenieChrystusa:To

czyńcie na moją pamiątkę,Kościół

wspominaMękę,Śmierć,

ZmartwychwstanieiWniebowstąpienie

Pana,oczekującJegopowtórnego

przyjścia.Uobecnieniajeonatuiteraz,

dlawszystkichuczestnikówliturgii.

Modlitwy

OFIARNICZE

Modlitwy

WSTAWIENNICZE

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → modlitwa eucharystyczna

modlitwa ofiarnicza:

Kościół,któryreprezentujeaktualnie

zebranajegocząstka,rękamikapłanaskłada

ChrystusaBoguOjcuwDuchuŚwiętym.

modlitwy wstawiennicze:

WyrażającejednośćzKościołemwniebie

izwszystkimiżywymiizmarłymiczłonkami

Kościoła.

Wmodlitwiewstawienniczejmodlimysięza

obecnegopapieża,zabiskupadiecezji,za

wszystkichbiskupów,zaduchowieństwo,za

całyLudBożyizawszystkichzmarłych.

WMszachobrzędowychwymieniasię

równieżosoby,którewjejczasie

przystępujądosakramentów.

KOŃCOWA

DOKSOLOGIA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → modlitwa eucharystyczna

jest uwielbieniem Boga

wraz z podniesieniem

konsekrowanych Postaci

przez odpowiedź

końcowego Amen lud

podpisuje się niejako pod

Modlitwą eucharystyczną

i potwierdza ją

kończy Modlitwę

eucharystyczną

Przez Chrystusa, z Chrystusem i w Chrystusie, Tobie, Boże, Ojcze wszechmogący,

w jedności Ducha Świętego, wszelka cześć i chwała, przez wszystkie wieki wieków. Amen.

LITURGIA

EUCHARYSTYCZNA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → obrzędy komunii

I. Obrzędy wstępne

II. Liturgia Słowa

III. Liturgia Eucharystyczna:

ØPrzygotowanie darów

ØModlitwa eucharystyczna

ØObrzędy komunii

IV.Obrzędy zakończenia

OBRZĘDY

KOMUNII

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → obrzędy komunii

Modlitwa Pańska

obrzęd pokoju

łamanie chleba i obrzęd

zmieszania Postaci eucharystycznych

Komunia święta

dziękczynienie po Komunii

modlitwa po Komunii

Modlitwa

PAŃSKA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → obrzędy komunii

Embolizmwypowiadanyprzezcelebransa,będącyprzedłużeniemirozwinięciemostatniej

prośbymodlitwyPańskiej,jestbłaganiemouwolnieniecałejwspólnotywiernychspod

mocyzła.ModlitwęPańskąkończycałyludaklamacją:Bo Twoje jest królestwo…

EMBOLIZM

NakońcumodlitwyniewypowiadamyAmen,ponieważzastępujejeembolizm.

WEZWANIE DO MODLITWY PAŃSKIEJ

MODLITWA OJCZE NASZ

Obrzęd

POKOJU

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → obrzędy komunii

Kościół prosi o pokój i jedność dla siebie

samego i dla całej ludzkiej rodziny

jest jednym z elementów

przygotowawczych do Komunii świętej

umacnia wiernych we wspólnocie

por. Mt 5,23-24

Znakiem pokoju jest ukłon w stronę

najbliżejstojącychuczestnikówMszyŚwiętej.

Wmałychgrupachznakiempokojumożebyć

podanieręki. Zgromadzenie nie wypowiada

żadnej aklamacji. Tam, gdzie taki zwyczaj

wprowadzono, należy go zaniechać.

Z instrukcji episkopatu polski dla duchowieństwa z dnia 11 marca 1987.

Łamanie

CHLEBA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → obrzędy komunii

pamiątka gestu Chrystusa

w Wieczerniku

domomentuwprowadzenia

komunikantówmiałoznaczenie

praktyczne

znaczenie symboliczne:

Ponieważ jeden jest chleb, przeto my (…)

tworzymy jedno ciało, wszyscy bowiem

bierzemy z tego samego chleba.

(l Kor 10,16-17)

błaganieBaranku Bożytowarzyszy

łamaniuchlebaimożebyćkilkakrotnie

powtórzone,ażobrzędsięzakończy

-ostatnimrazemwezwaniekończysię

słowamiObdarz nas pokojem

Zmieszanie

POSTACI

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → obrzędy komunii

Kapłan łamie chleb i wpuszcza do kielicha cząstkę Hostii na znak

zjednoczenia Ciała i Krwi Pańskiej w dziele zbawienia, to znaczy

połączenia Ciała i Krwi Jezusa żyjącego i chwalebnego.

CelebranspołamaniuHostii,małąjejcząstkęwpuszczadokielichazesłowami:Ciało i Krew

naszego Pana Jezusa Chrystusa, które łączymy i będziemy przyjmować, niech nam pomogą

osiągnąć życie wieczne.

KOMUNIA ŚWIĘTA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → obrzędy komunii

przygotowaniekapłana

cichaspecjalnamodlitwa,zazwyczajwtrakcie

śpiewuBarankuBożylubponim

ukazaniePostaci

eucharystycznych

Oto Baranek Boży…

komuniakapłana

rozpoczęcieśpiewulubantyfonynaKomunię

komuniawiernych

KOMUNIA ŚWIĘTA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → obrzędy komunii

Zaleca się, aby wierni przyjęli Ciało

Chrystusa z hostii konsekrowanych

podczas aktualnej Mszy Świętej.

OWMR 85

Komunia pod dwiema postaciami:

(w przypadkach przewidzianych – por. OWMR 283)

piciebezpośredniozkielicha

przezzanurzenieHostiiwkielichu

piciezapomocąrurki(srebrnej)

zapomocąłyżeczki(srebrnej)

Obrzędy

KOMUNII

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|LITURGIA EUCHARYSTYCZNA → obrzędy komunii

Dziękczynienie po Komunii:

pozakończeniukomunikowania

wiernych,poprzezpieśńlubchwilę

ciszy

wtrakciewykonywanajest

puryfikacjakielicha

Modlitwa po Komunii:

ostatniamodlitwazformularza

mszalnegonadanydzień

kończyObrzędyKomunii

icałąLiturgięEucharystyczną

OBRZĘDY

ZAKOŃCZENIA

OBRZĘDY

ZAKOŃCZENIA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY ZAKOŃCZENIA → struktura

ogłoszeniaduszpasterskie

błogosławieństwo

rozesłanie

oddanieczciołtarzowi

procesjawyjścia

(długalubkrótka,ztowarzyszącymśpiewem)

jeślisąkonieczne

Jeżeli po Mszy Świętej następuje inna czynność liturgiczna (np. procesja czy

nabożeństwo), wtedy opuszcza (przenosi) się obrzędy końcowe.

BŁOGOSŁAWIEŃSTWO

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY ZAKOŃCZENIA → błogosławieństwo

Zwykłe błogosławieństwo:

„Panzwami”

„Niechwas

błogosławiBóg

wszechmogący,

OjcieciSyn,

iDuchŚwięty”

Uroczyste błogosławieństwo:

„Pochylciegłowyna

błogosławieństwo”

„NiechBógwasbłogosławi

istrzeże”

„NiechBógrozpromieniswoje

obliczenadwami

iobdarzywasswojąłaską”

„Niechzwrócikuwamoblicze

swojeiobdarzywaspokojem”

„NiechwasbłogosławiBóg

wszechmogący,OjcieciSyn,

iDuchŚwięty”

Modlitwa nad ludem:

„Pochylciegłowyna

błogosławieństwo”

„WszechmogącyBoże,udziel

hojnieswoimsługomopieki

iłaski,dajimzdrowieduszy

iciała,dajimszczerąmiłość

wzajemnąistałągotowośćdo

Twojejsłużby.PrzezChrystusa,

Pananaszego”

„NiechwasbłogosławiBóg

wszechmogący,OjcieciSyn,

iDuchŚwięty”

ROZESŁANIE

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|OBRZĘDY ZAKOŃCZENIA → rozesłanie

„IdźciewpokojuChrystusa”

Ciekawostka: StolicaApostolskazaakceptowałanoweformuły

rozesłania kończące Mszę Świętą. Umieszczono je już

wpoprawionym,typicznymwydaniuMszałuz2008roku:

„IdźciegłosićEwangelięPańską”

„Idźciewpokoju,chwalącwaszymżyciemPana”

„Idźciewpokoju,alleluja,alleluja”(okreswielkanocny)

Procesja wyjścia powinna być formowana dopiero po rozesłaniu,

nie wcześniej (np. w trakcie ogłoszeń).

MIEJSCE

SPRAWOWANIA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|INFORMACJE DODATKOWE

I. Obrzędy wstępne

II. Liturgia Słowa

III. Liturgia Eucharystyczna

IV.Obrzędy zakończenia

MIEJSCE PRZEWODNICZNIA

AMBONA

MIEJSCE PRZEWODNICZENIA

(wstęp i zakończenie modlitwy powszechnej)

OŁTARZ

MIEJSCE PRZEWODNICZENIA

(modlitwa po komunii)

OŁTARZ

AMBONA

(ogłoszenia duszpasterskie)

POSTAWY

LITURGICZNE

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|INFORMACJE DODATKOWE

I. Obrzędy wstępne

II. Liturgia Słowa

III. Liturgia Eucharystyczna

IV.Obrzędy zakończenia

stojąca, procesja

siedząca, stojąca

stojąca, siedząca,

klęcząca, procesja

stojąca, siedząca,

procesja

Charakterystyka

MODLITW EUCHARYSTYCZNYCH

część II

MODLITWY

EUCHARYSTYCZNE

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|CHARAKTERYSTYKA ME → wstęp

Modlitwy eucharystyczne

w Mszale Rzymskim dla diecezji polskich (1986):

I Modlitwa eucharystyczna

(Kanon rzymski)

II Modlitwa eucharystyczna

III Modlitwa eucharystyczna

IV Modlitwa eucharystyczna

V Modlitwa eucharystyczna

I i II Modlitwa eucharystyczna

o tajemnicy pojednania

I, II i III Modlitwa eucharystyczna

w Mszach z udziałem dzieci

Zawarte w edycji typicznej

Nowego Mszału Pawła VII (1975)

Dodane do polskiego tłumaczenia

Mszału Rzymskiego przez episkopat

I MODLITWA EUCHARYSTYCZNA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|CHARAKTERYSTYKA ME → I ME

najstarsza z Modlitw eucharystycznych

(powstawała w okresie od IV do XIII wieku)

najbardziej rozbudowana treściowo

może być łączona z dowolną prefacją

może być stosowana bez ograniczeń

posiada przewidziane wspomnienia tajemnicy dnia

(Zjednoczeni… i Boże, przyjmij łaskawie tę ofiarę…)

zalecana jest na niedziele, uroczystości i święta

Do II Soboru Watykańskiego w całym Kościele posługiwano się

tylko jedną Modlitwą eucharystyczną - tzw. Kanonem Rzymskim.

II MODLITWA EUCHARYSTYCZNA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|CHARAKTERYSTYKA ME → II ME

prosta,krótkaizwięzłaforma

podkreślatrynitarnywymiarBoga:zwracamysiędoOjca,

przypominającdziałanieChrystusaiDuchaŚwiętego

posiada własną prefację; dozwolone użycie każdej innej

może być stosowana bez ograniczeń

zalecana do stosowania w dni powszednie

posiadaprzewidzianewspomnieniatajemnicydnia

modyfikacjakanonuHipolitaRzymskiegozpoczątkuIIIwieku*

III MODLITWA EUCHARYSTYCZNA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|CHARAKTERYSTYKA ME → III ME

ułożonanapotrzebyIISoboruWatykańskiego

akcentujedziałanieDuchaŚwiętegowdziejachzbawienia,

JegoobecnośćirolęwsprawowanejEucharystii

posiada przejrzysty układ i zrozumiałą treść

może być łączona z dowolną prefacją

może być stosowana bez ograniczeń

posiadaprzewidzianewspomnieniatajemnicydnia

„kompromis”pomiędzyIiIIModlitwąeucharystyczną:

bogatszatreściąodII,alemniejrozbudowananiżI

IV MODLITWA EUCHARYSTYCZNA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|CHARAKTERYSTYKA ME → IV ME

modlitwaczerpiącainspiracjęzBiblii,dokumentówIISoboru

WatykańskiegoimyśliwschodnichOjcówKościoła

posiadawłasnąprefację,którastreszczadziejezbawienia

pośpiewieSanctus,przedkonsekracją,następujepiękne

ibogatorozbudowaneprzypomnienienajważniejszychfaktów

zdziejówzbawienia

można się nią posłużyć, gdy Msza nie ma własnej prefacji

i w niedziele Okresu Zwykłego

zewzględunajejbudowę,niemożnawprowadzaćspecjalnej

formułyzazmarłego

V MODLITWA EUCHARYSTYCZNA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|CHARAKTERYSTYKA ME → V ME

związanajestściślezwłasnymiprefacjami(4)

nie można jej odmawiać, kiedy przepisana jest prefacja

własna

można ją odmawiać zawsze ze swoją prefacją, gdy rubryki

przepisują prefację okresową

zposzczególnymiprefacjami(A,B,C,D)związanesą

tematyczniedalszemodlitwywstawienniczezaKościółtak

samooznaczone(koniecznośćkonsekwencjiwyboru)

Wg nowego (2008) wydania typicznego Mszału Rzymskiego modlitwę tą

można odmawiać tylko z formularzami Mszy w różnych potrzebach.

ME O TAJEMNICY POJEDNANIA

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|CHARAKTERYSTYKA ME → ME o tajemnicy pojednania

dwiemodlitwyzwłasnymiprefacjami

pierwszamówiopojednaniujakopowrociedoOjca

ioBogu,któryobjawiaswojąwszechmocwłasce

przebaczenia

drugaprzedstawiapojednaniezBogiemjakofundament

pojednaniazczłowiekiem

możnajeodmawiaćweMszachukazującychw

szczególnysposóbpojednanie,zwłaszczaokresu

WielkiegoPostu,

MszyoKrzyżuŚwiętym,opojednanieitp.

można stosować także z prefacjami których tematem

jest pojednanie i pokuta

ME NA MSZE Z UDZIAŁEM DZIECI

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|CHARAKTERYSTYKA ME → ME w mszach z udziałem dzieci

trzymodlitwy,zczegodwiedialogowane

do użytku tylko z własnymi prefacjami!!!

uwzględniająwiekistopieńprzygotowaniadzieci

majązazadanieumożliwićdzieciomczynnyiowocnyudział

iprzygotowaćjedoudziałuweMszydladorosłych

ich użycie jest ograniczone odrębnymi przepisami jedynie

do Mszy Świętej z „udziałem tylko nielicznych dorosłych”

Ze względu na szeroką krytykę, zwłaszcza pod względem przekazywania poczucia

sacrum w liturgii, oraz z powodu restrykcyjnych zasad użycia zostały one usunięte

z nowego (2008) wydania typicznego Mszału Rzymskiego.

MODLITWY

EUCHARYSTYCZNE

RozszerzonastrukturaMszyŚwiętej|CHARAKTERYSTYKA ME → podsumowanie

Możliwość łączenia poszczególnych modlitw z prefacjami:

I Modlitwa eucharystyczna

(Kanon rzymski)

II Modlitwa eucharystyczna

III Modlitwa eucharystyczna

IV Modlitwa eucharystyczna

V Modlitwa eucharystyczna

I i II Modlitwa eucharystyczna

o tajemnicy pojednania

I, II i III Modlitwa eucharystyczna

w Mszach z udziałem dzieci

Do stosowania tylko

z prefacją własną:

Do stosowania

z dowolną prefacją:

dopuszcza się połączenie

z prefacjami tematycznymi

PYTANIA…?

Bibliografia:

1. NoweOgólnewprowadzeniedoMszałuRzymskiego,Pallotinum,Poznań2004.

2. Komunikaty i materiały Komisji d.s. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów

EpiskopatuPolski:http://www.kkbids.episkopat.pl

3. Ilustracje:

1. https://www.google.pl/imghp (grafikaGoogle.pl).

2. http://lublin.scj.pl(galerieparafialne).

Nihil obstat ;)

Składam serdeczne podziękowania ks. Grzegorzowi Siedlarzowi SCJ

za korektę i pomoc merytoryczną przy tworzeniu niniejszej prezentacji.

KONIEC!